«Τον πλούτο δεν έδωκες ποτέ σε μένα τον ολοένα ερημούμενο από τις φυλές των Ηπείρων»,
διαβάζουμε στο «Άξιον Εστί» του Ελύτη, του αχθοφόρου της Ελληνικής παράδοσης ποιητή του Αιγαίου, του διαχρονικού Έλληνα, που «άλλα πλούτη δεν είδε, κι άλλα πλούτη δεν άκουσε, παρά βρύσες κρύες να τρέχουν»!…
Πρόκειται, γι’ αυτό, που σε άλλο σημείο ονομάζει «αρχαία πείνα», για το θέμα της πενίας της Ελλάδας και των κατοίκων της, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα…Το θέμα αυτό έχει βρει την κλασική του διατύπωση και διαπίστωση στην Ιστορία του Ηροδότου.
Συγκεκριμένα, πριν επιτεθεί ο Ξέρξης στην Ελλάδα, ζήτησε από τον εξόριστο Σπαρτιάτη βασιλιά Δημάρατο, που είχε καταφύγει στην αυλή του, πληροφορίες για το χαρακτήρα, τη νοοτροπία και τον τρόπο ζωής των Ελλήνων. Μεταξύ άλλων, ο Δημάρατος του είπε ότι «η φτώχεια ήταν πάντα σύντροφος στην Ελλάδα, ενώ η αρετή των Ελλήνων είναι συνδυασμός σοφίας και νόμου! Μ’ αυτή την αρετή η Ελλάδα πολεμάει ταυτόχρονα και τη φτώχεια και το δεσποτισμό».
Έτσι φορτίστηκε περισσότερο η αντίθεση Ελλήνων και Περσών: Από τη μια η πενία και η «νόμω αρετή» των Ελλήνων, κι από την άλλη η «ύβρις», η αλαζονία, των πλούσιων Περσών, και εκδηλώθηκε με την, κομβικής σημασίας για τον παγκόσμιο πολιτισμό, εποποιΐα των Περσικών πολέμων…
Παρά ταύτα, τα τελευταία χρόνια, κυρίως, και ως άτομα και ως Κράτος, κλείσαμε τα μάτια μας σ’ αυτή τη διαχρονική διαπίστωση και θελήσαμε να γίνουμε πλούσιοι, χωρίς να είμαστε και χωρίς αντικειμενικά να το μπορούμε… Απλώσαμε τα πόδια μας σε δανεικά στρώματα, και τώρα «παγώνουμε», επειδή μας τα πήρανε!
Αφού, βέβαια, πρώτα «παγώσαμε» ψυχικά, «στεγνώσαμε» πνευματικά, «αφυδατωθήκαμε» συναισθηματικά, παρασυρθήκαμε από τις Σειρήνες του εύκολου, ακοπίαστου και γρήγορου πλουτισμού, «οξειδωθήκαμε στη νοτιά των ανθρώπων», αλλοτριωθήκαμε από το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης και μεταβληθήκαμε σε καταναλωτικές μονάδες, απεμπολώντας στο όνομα ενός ψευδεπίγραφου και νόθου εκσυγχρονισμού αξίες και συνήθειες, που σμίλεψαν την εθνική μας ταυτότητα και ιδιαιτερότητά μας.
Η πατρίδα μας, πάντως, έχει γνωρίσει και χειρότερες κρίσεις, όπως αυτή του 1897, ένα ακριβώς χρόνο μετά τη διεξαγωγή των πρώτων, στη νεώτερη ιστορία, Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα.
Ήταν τότε, που μετά το «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του Χαρίλαου Τρικούπη, την ταπεινωτική ήττα του επισυμβάντος Ελληνοτουρκικού πολέμου, επιβλήθηκε στην Ελλάδα καθεστώς Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου.
Τότε, όμως, το ταπεινωμένο έθνος δεν πτοήθηκε, ανασύνταξε τις δυνάμεις του, ενεργοποίησε τις δυνατότητές του, επιστράτευσε το ανθρώπινο δυναμικό του και, ύστερα από 15 χρόνια, διπλασιάστηκε με τους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους και «αγκυροβόλησε» στο λιμάνι της Βασιλεύουσας Πόλης…
Ήταν τότε, που πραγματοποιήθηκε η «προφητεία» του Παλαμά για την Ελλάδα:
«και μην έχοντας πιο κάτου άλλο σκαλί
να κατρακυλήσεις πιο βαθιά
στου Κακού τη σκάλα,
για τ’ ανέβασμα ξανά που σε καλεί
θα αιστανθείς να σου φυτρώσουν, ω χαρά!
τα φτερά,
τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!»
να κατρακυλήσεις πιο βαθιά
στου Κακού τη σκάλα,
για τ’ ανέβασμα ξανά που σε καλεί
θα αιστανθείς να σου φυτρώσουν, ω χαρά!
τα φτερά,
τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!»
Κάθε κρίση, βεβαίως, έχει τις δικές της ιδιομορφίες, τις δικές της γενεσιουργές αιτίες… Αναγκαία, όμως, και επαρκής συνθήκη για το «ανέβασμα» είναι να «φυτρώσουν τα φτερά τα πρωτινά», η επανασύνδεση με τα ζώπυρα της ελληνικής στάσης ζωής, η επιστροφή στις ζείδωρες πηγές της Ελληνορθόδοξης παράδοσής μας, της λεβεντιάς, του φιλότιμου και της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Οι κινητοποιήσεις των αγανακτισμένων, που γεμίζουν ειρηνικά τις πλατείες, το ακηδεμόνευτο αυτό και εν πολλοίς ετερόκλητο πλήθος, που δικαιολογημένα αγανακτεί κατά των επιβαλλόμενων – αμφίβολης, δυστυχώς, αποτελεσματικότητας – άδικων, σκληρών, κοινωνικά ανάλγητων και ουσιαστικά απάνθρωπων μέτρων λιτότητος, δείχνουν ότι κάτι αλλάζει στη ναρκωμένη ελληνική κοινωνία των τελευταίων δεκαετιών.
Αυτή η ελπίδα, όμως, θα γίνει βεβαιότητα και η αλλαγή πραγματικότητα, αν η αγανάκτηση στραφεί κυρίως και πρωτίστως ενάντια σ’ εκείνες τις νοοτροπίες, τις επιλογές και τις πρακτικές, που οδήγησαν στην πατρίδα μας στο τελευταίο σκαλί και για τις οποίες όλοι είμαστε συνυπεύθυνοι, αφού με τη σιωπή, την ανοχή ή και τη σύμπραξή μας ανοίξαμε την Κερκόπορτα της σημερινής οικονομικής και πνευματικής άλωσης του Ελληνισμού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου