Τρίτη 9 Αυγούστου 2011

Οι θεολογικές μας διαφωνίες καταργούν την αγάπη;

Ένα εξαιρετικό και επίκαιρο άρθρο από το περιοδικό Ενοριακή Ευλογία , του Ι.Ν.Αγίου Νικολάου Πευκακίων .


Από το Πάσχα μέχρι σήμερα μας συνοδεύουν αναγνώσματα, τα οποία μας φανερώνουν τον άμεσο τρόπο της συναναστροφής των Αγίων Αποστόλων και των Μυροφόρων με τον Αναστάντα Κύριον, καθώς και δείγματα της σχέσεως μεταξύ τους. Επίσης διαβάζουμε για την ταχυτάτη εξάπλωση της αληθινής πίστεως.
Και αμέσως μας έρχεται στον νου η κατάντια η δική μας, μαζί με πικρές διαπιστώσεις: Η διάδοση του ζωοποιού μηνύματος της Αναστάσεως έχει σχεδόν σταματήσει, και η μεταξύ μας, αγάπη να μείνη το βασικό γνώρισμα των γνησίων μαθητών του έχει μπει στην καλύτερη των περιπτώσεων στο... ψυγείο!
Διαπιστώνοντας αυτή την τεράστια διαφορά αρχίζουμε την αναζήτηση δικαιολογιών. Και είμαστε πάντα γρήγοροι και εύκολοι στην ανεύρεση δικαιολογιών. Σκεπτόμαστε ότι ο ίδιος ο Χριστός επέλεξε τους δώδεκα, ήταν πάντα κοντά τους, τους ήλεγχε και τους εμψύχωνε, άρα δεν είχαν περιθώρια να ξεφύγουν. Θεωρούμε αυτο νόητο το ότι μετά τη σταυρική θυσία του Κυρίου βρίσκονταν όλοι μαζί με τον ίδιο σκοπό, ομοθυμαδόν και επί το αυτό και κλειδωμένοι για τον φόβο των Ιουδαίων. Άρα θεωρούμε ότι ήταν δεδομένη η κοινή πορεία, ο κοινός στόχος και ο κοινός εχθρός τους. Έτσι τα βλέπουμε εμείς, αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα.

Οι Άγιοι Απόστολοι διέφεραν μεταξύ τους πολύ ως προς τους χαρακτήρες τους και αγωνίσθησαν για την ενότητά τους και την μεταξύ τους αγάπη, και αυτό σε περίοδο πόνου και θλίψεως, κατά την οποία στερήθηκαν τη συνεχή παρουσία του Κυρίου. Δεν είχαν διώξει πρωτύτερα τον Ιούδα, αλλά μόνος του απήλθε, ούτε απομόνωσαν τον Απόστολο Πέτρο μετά την άρνησή του. Ούτε κάν εκμεταλλεύθηκαν επιπλήξεις του Κυρίου εις βάρος κάποιου για τη δική τους αναδειξη και υπερηφάνεια, αλλ’ αντιθέτως έβλεπαν το σφάλμα του άλλου ως δικό τους και ταπεινώνονταν ακόμη περισσότερο.
Για να κατανοήσουμε αυτό το γνήσιο πνεύμα των Μαθητών του Κυρίου, μας βοηθούν τα Εωθινα Ευαγγέλια. Εκεί συναντάμε στους Αποστόλους Πέτρο, Ιωάννη και Θωμά τρεις πολύ διαφορετικούς χαρακτήρες, οι οποίοι αλληλοσυμπληρώνονται. Ενημερώνουν οι υπόλοιποι τον Αγ. Απόστολο Θωμά για την εμφάνιση του Αναστάντος Χριστού κατά την απουσία του, για να τον ενισχύσουν, μια και ήταν αρκετά μελαγχολικός τύπος, όπως εκδηλώθηκε και προ του πάθους του Κυρίου: «Άγωμεν και ημείς, ίνα αποθάνωμεν μετ’ αυτού» (Ιωαν. ια΄ 16). Ή στο Ζ΄ Εωθινό που περιγράφεται η επίσκεψη των Αποστόλων Πέτρον και Ιωάννη στο κενό μνημείο κατόπιν της αναγγελίας της Μαρίας της Μαγδαληνής, ότι «ήραν τον Κύριον εκ του μνημείου, και ουκ οίδαμεν που έθηκαν αυτόν». Λέγει χαρακτηριστικά ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «Έτρεχον δε οι δύο ομού· και ο άλλος μαθητής προέδραμε τάχιον του Πέτρου και ήλθε πρώτος εις το μνημείον, και παρακύψας βλέπει κείμενα τα οθόνια, ου μέντοι εισήλθεν. Έρχεται ουν Σίμων Πέτρος ακολουθών αυτώ, και εισήλθεν εις το μνημείον και θεωρεί τα οθόνια κείμενα, και το σουδάριον, ο ην επί της κεφαλής αυτού, ου μετά των οθονίων κείμενον, αλλά χωρίς, εντετυλιγμένον εις ένα τόπον. Τότε ουν εισήλθε και ο άλλος μαθητής ο ελθών πρώτος εις το μνημείον, και είδε και επίστευσεν».(Ιωαν. κ΄ 4-8)
Θαυμαστή η διήγησις αυτή του ιδίου του Ευαγγελιστού Ιωάννου: Παρ’ ότι ξεκίνησαν και πορεύθησαν μαζί, εκείνος άρχισε από κάποιο σημείο να τρέχη μπροστά, πιο γρήγορα από τον Απόστολο Πέτρο. Φθανει πρώτος στο μνημείο, αλλά δεν εισέρχεται, ίσως από υπερβολικό σεβασμό, ίσως και από κάποια δειλία. Ο δε Απόστολος Πέτρος φθάνει αργότερα, αλλά εισέρχεται κατ’ ευθείαν στο μνήμα. Βλέποντας το θάρρος και την αποφασιστικότητα του Πέτρου «τότε εισήλθε και ο άλλος μαθητής και είδε και επίστευσε».
Δύο διαφορετικοί χαρακτήρες που όμως αλληλοσυμπληρώνονται. Δεν παρεξηγεί ο ένας τον άλλον, ούτε ο Πέτρος τον Ιωάννην που ξαφνικά προέτρεξε, ούτε ο Ιωάννης τον Πέτρον που εισήλθε κατ’ ευθείαν στο μνήμα.

Έτσι αλήθεια φερόμαστε και εμείς, ή έχουμε την τάση να κατηγορούμε και να ελέγχουμε τον άλλον με κίνητρο τη ζήλεια και την αυτοδικαίωση; Για την απόδειξη και την διάδοση της αλήθειας περί του Αναστάντος Κυρίου χρειαζόταν και τα δύο, δηλ. η ταχύτητα και η λεπτομερής έρευνα, για να καταρριφθή η ψευδής μαρτυρία των Ιουδαίων, ότι δήθεν οι μαθηταί έκλεψαν το σώμα του Χριστού.


Η αγάπη των Αγίων Αποστόλων προς τον Χριστόν και η μεταξύ τους αγάπη ήταν μια και η αυτή. Οι προς καιρόν αδυναμίες ή και αμφιβολίες δεν στάθηκαν ικανές να τους απομακρύνουν τους μεν από τους δε, αλλά έμειναν μαζί.
Στο πρώτο Εωθινό Ευαγγέλιο ο Ευαγγελιστής Ματθαίος μας περι γράφει την κοινή πορεία και των ένδεκα προς την Γαλιλαία, όπου και όπως τους παρήγγειλε ο αναστάς Κύριος. Εκεί –όπως λέγει ρητά ο Ιερός Ευαγ γελιστής– «ηδόντες αυτόν προσεκύνησαν αυτώ, οι δε εδίστασαν.» Και επειδή παρ’ ότι εδίστασαν δεν ξεχώρισαν τους εαυτούς τους από το σύνολο των μαθητών, δεν τους ξεχώρισε και ο Κύριος, και ανέθεσε σε όλους το κοινό αποστολικό έργο: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα, όσα ενετειλάμην υμίν.»
Και οι καρποί των Αγ. Αποστόλων ιδιαίτερα μετά την Πεντηκοστή ξεπέρασαν κάθε προσδοκία: «Δια δε των χειρών των αποστόλων εγίνετο σημεία και τέρατα εν τω λαώ πολλά• και ήσαν ομοθυμαδόν άπαντες εν τή Στοά Σο λο μώντος· των δε λοιπών ουδείς ετόλμα κολλάσθαι αυτοίς, αλλ’ εμεγάλυνεν αυτούς ο λαός. Μάλλον δε προσετίθεντο πιστεύοντες τω Κυρίω πλήθη ανδρών τε και γυναικών. (Πράξ. ε΄ 12-14).
Ήταν απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο, ότι θα προέκυπταν κατά την εφαρμογή της εντολής του Κυρίου «μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς ... και διδάσκοντες αυτούς...» προβλήματα και διαφωνίες εξ’ αιτίας του πολύ διαφορετικού παρελθόντος, των πολύ διαφορετικών πεποιθήσεων και παραδόσεων των διαφόρων εθνών, με κύρια διάκριση μεταξύ εξ Ιουδαίων και εξ εθνών, δηλ. αυτών που από ειδωλολάτρες έγιναν Χριστιανοί.
Ακριβώς αυτό, δηλαδή το πως πρέπει να γίνονται δεκτοί οι εθνικοί ως Χριστιανοί, μέσω του Ιουδαϊκού νόμου ή κατ’ ευθείαν, με άλλα λόγια με ή χωρίς περιτομή, ήταν και το θέμα της Αποστολικής Συνόδου το 50 μ.Χ.
Στη Σύνοδο αυτή στα Ιεροσόλυμα ομίλησαν οι Απ΄΄οστολοι Παύλος και Βαρναβας, Πέτρος και Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Απο φασίστηκε να μη επιβα ρύνονται οι εξ εθνών Χριστιανοί με δυσβά στακτες διατάξεις του Μωσαϊκού νόμου, ιδιαίτερα με την περιτομή, αλλά να δεχθούν τις απλούστερες διατάξεις, δηλ. να απέχουν από ειδωλόθυτα κρέατα, το α#ιμα και το κρέας πνικτών ζώων και από την πορνεία. Το κείμενο - επιστολή που ανεγνώσθη στους Εθνικούς της Αντιοχείας, Συρίας και Κιλκισίας λέγει κατά λέξιν: «Έδοξε γάρ τω Αγίω Πνεύματι και ημίν μηδέν πλέον επιτιθέασθαι υμίν βάρος πλήν των επάναγκες τούτων, απέχεσθαι ειδωλοθύτων και αίματος και πνικτού και πορνείας· εξ ων διατηρούντες εαυτούς εύ πράξετε» (Πράξ. ιε΄΄ 28-29).
Γράφει σχετικά ο π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος στην ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων: «Πρέπει να ίδωμεν, πως συνομίλησαν οι Απόστολοι, ίνα μάθωμεν πως πρέπει να συνομιλώμεν και ημείς. Εν πρώτοις ο Α πό στολος Παύλος είχε τρία μεγάλα προσόντα: 1) Είδε τον Χριστόν με τα μάτια του, 2) επί 4 χρόνια της α΄ αποστολικής οδοιπορίας του υπέφερε τα πάντα δι’ Αυτόν, και 3) από τον Χριστόν είχε πληροφορηθή, ότι οι ειδωλολάτραι δύνανται να γίνωσι χριστιανοί απ’ ευθείας. Με τα προσόντα αυτά ηδύνατο να τραβήξη τον δρόμον του και να μη δεχθή συζήτησιν με τους εξ Ιουδαίων χριστιανούς».
Λόγω της ενότητος της Εκκλησίας δέχθηκε ο Απόστολος Παύλος την απόφαση της Αποστολικής Συνόδου, χωρίς όμως να αποσιωπά το θεολογικώς ορθό, ότι δηλ. η καταναλωση κρέατος από τα ειδωλόθυτα, όταν δεν πιστεύεις στα είδωλα δεν σημαίνει συμμετοχή στη λατρεία των ειδώλων, αφού πρόκειται για μέρη των ζώων που δεν χρησιμοποιούνται στη θυσία και πωλούνται στα κρεοπωλεία. Παρά ταύτα σημειώνει «Ει βρώμα σκανδαλίζει τον αδελφόν μου, ου μη φάγω κρέα εις τον αιώνα, ίνα μη τον αδελφόν μου σκανδαλίσω» (Α΄ Κορ. η΄ 13).
Και δεν περιορίζεται σ’ αυτό, αλλά όπου το απαιτεί το συμφέρον της Εκκλησίας και υπηρετεί τη σωτηρία των ανθρώπων προχωράει κι’ όλας στην περιτομή, όπως π.χ. στον Τιμόθεο, του οποίου η μητέρα, η Ευνίκη, ήταν Χριστιανή Ιουδαϊκής καταγωγής, ενώ ο πατέρας του Έλληνας. Για να γίνη πιο εύκολα δεκτός από τους Εβραίους, οι οποίοι τον θαύμαζαν για τις αρετές του παρά το νεανικό της ηλικίας του, χρησιμοποιεί την περιτομή του. Αυτά απαιτεί η σοφρωσύνη.

Πόσο αλήθεια απέχουμε από αυτό το πνεύμα των Αγίων Αποστόλων! Οι θεολογικές συζητήσεις μας δεν ομοιάζουν καθόλου με αυτές των Αγ. Αποστόλων. Στερούνται της αγάπης, δεν βασίζονται στην προϋπόθεση ότι οι διάδοχοι των αγίων Αποστόλων και πρεσβυτέρων συνέρχονται ομοθυμαδόν και επί το αυτό.
Αλλοιώς, πως είναι δυνατόν, κληρικοί της Εκκλησίας μας “Μαθηταί” του Χριστού, να στήνουν ένα “συμμαθητή” τους κυριολεκτικά στον τοίχο για θεολογικότατα και καλά στηριγμένα κείμενά του (του περιοδικού μας και αλλού), επειδή θέλει να υπηρετή τη λογική ποίμνη του Χριστού, αποφεύγοντας δεισιδαιμονίες, ακρότητες και τα “δυσβάστακτα τοις ανθρώποις”; Μια τέτοια σοφή και σώφρονα στάση, η οποία ακολουθεί τα ίχνη του Αποστόλου Παύλου και πηγάζει από ενδιαφέρον και αγάπη για την Εκκλησία και το γένος των Χριστιανών μπορεί να ονομασθή “κακοδοξία”; Ή η αγωνία ενός ασκητού – επισκόπου της Ελλαδικής Εκκλησίας για το πως οι πιστοί θα έχουν καλύτερη πρόσβαση στα νοήματα των ιερών κειμένων –ασχέτως του αν συμφωνή κανείς ή όχι με το πως μεθοδεύεται αυτό– μπορεί να ονομασθή πλάνη και ο έλεγχός της “Βόμβα”, όπως πρόσφατα παρουσιάσθηκε σε εκκλησιαστική εφημερίδα;

Αν τα δεχόμαστε αυτά, δηλώνουμε ότι δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε τους Αγ. Αποστόλους ούτε και τον Χριστόν. Μη γένοιτο!
Ας σκύψουμε όλοι το κεφάλι μας, κυρίως εμείς οι κληρικοί, ώστε το Άγιον Πνεύμα κατά την φετινή Πεντηκοστή να μας εμπνεύση να αγωνισθούμε για την ενότητά μας. Δεν είναι καιρός για έριδες. Δεν εί μα στε ανταγωνιστές αλλά συναγωνιστές. Τότε οι διαφορετικοί χαρακτήρες μας από αιτία συγκρούσεων θα γίνουν αιτία αλληλοσυμπλή ρωσης εν Χριστώ.

Οι θεολογικές διαφωνίες και έχουν νόημα και είναι καρποφόρες, αν έχουν σαν βάση τους την αγάπη και σκοπό να ενισχύσουν και να διαφωτίσουν τους πιστούς. Αν εκφοβίζουν τους πιστούς για να τους έχουν “του χεριού τους” είναι καταστροφικές αφού όχι μόνο δεν προσφέρουν τίποτα, αλλά είναι και πολύ, μα πολύ επικίνδυνες!

π.Γεώργιος Χάας
«Ενοριακή Ευλογία» Τεύχος Ιουνίου-Ιουλίου



από : συν-οδοιπορία

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου