Σταυροπηγιακή Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας

ο παλαιός ναός της Παναγίας στην Ι.Μ Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας

Η Βυζαντινή Σταυροπηγιακή Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας βρίσκεται στα βορειανατολικά της Μαλεσίνας και  σ' απόσταση ενός χιλιομέτρου απ' το χωριό, σε πευκόφυτη τοποθεσία μέ υψόμετρο 200 μ., που παρέχει πλούσια και πανοραμική τη θέα της γύρω περιοχής, αλλά και του Βόρειου  Ευβοϊκού, της  Βόρειας  Εύβοιας και της Οπουντίας Λοκρίδας.

Σώζονται δύο πατριαρχικά σιγίλλια , ένα του Πατριάρχη Σαμουήλ (1768) και το άλλο του Πατριάρχη Θεοδοσίου Β΄ (1769) με τα οποία γίνεται κύρωση των σταυροπηγιακών δικαίων της Μονής και επιβεβαιώνεται η αρχαία σταυροπηγιακή αξία της και τα προνόμιά της.

Στη Μονή φυλάσσονται  μέσα σε λειψανοθήκες  λείψανα αγίων όπως :του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Νικηφόρου, του Αγίου Χαραλάμπους, του Αγίου Αντωνίου, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Παντελεήμονος, του Αγίου Μοδέστου και αρκετών  άλλων  Αγίων.

Η Ιερά Μονή είναι ένα από το λίγα μοναστήρια που διέθετε το λεγόμενο «Φωτάναμα», που χρησιμοποιείτο από τους παλαιούς Mοναχούς σαν τόπος θερμάνσεως και αναπαύσεως κατά την διάρκεια των μακρόωρων νυχτερινών Aκολουθιών, καθώς και σαν τόπος συζητήσεως των πνευματικών των ζητημάτων.

Το μοναστήρι ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ., από δύο μονάχους του Αγίου Όρους  σύμφωνα με την παράδοση. Αρχικά ήταν αφιερωμένο στην Παναγία και μετά τον 17ο αιώνα στον Άγιο Γεώργιο. Κατά την τοπική παράδοση, δυο μοναχοί, που είχαν φτάσει στη Μαλεσίνα από το Άγιον Όρος για έρανο, πληροφορήθηκαν για τη συχνή εμφάνιση φωτεινού σημείου τις νύχτες σ' ένα βάτο της περιοχής. Επισκέφτηκαν τον τόπο, είδαν το σημείο και παράμειναν εκεί για πάντα, ιδρύοντας το Μοναστήρι της Παναγίας, Η αρχική αφιέρωση στην Παναγία επιβεβαιώνεται από τη διασωζόμενη επιγραφή πάνω από το παράθυρο του κυρίως ναού, αλλά και από τις επισημειώσεις, που υπάρχουν πάνω στα πανάρχαια χειρόγραφα βιβλία της Μονής, τα διασωζόμενα σήμερα στην Εθνική Βιβιοθήκη στο Τμήμα Χειρογράφων.

 Διέθετε πλούσια βιβλιοθήκη αποτελούμενη από 42 χειρόγραφα βιβλία τα οποία παραχωρήθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη . Από αυτά ένα είναι του 10^ου αιώνα, τρία του 11^ου, ένα του 12^ου, δύο του 13^ου, τέσσερα του 14^ου , δώδεκα του 15^ου, δεκάξι του 16^ου και τρία του 17^ου αιώνα. Περιέχουν ευαγγέλια, ψαλμούς, έργα του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, του Ισαάκ του Σύρου, του Γρηγορίου του Θεολόγου, του Γρηγορίου του Νύσσης, του Ιππολύτου, του Θεοδώρου του Στουδίτου, του Συμεών του Μεταφραστού, του Αρσενίου, του Ιωάννου του Καρπαθίου, του Γερμανού Κωνσταντινουπόλεως, του Μαξίμου του Ομολογητού, του Μάρκου του μοναχού, του Διαδόχου, του Πρόκλου, του Κασσιανού του Ρωμαίου, του Αντιόχου του μιοναχού, άλλων μοναχών, ασκητών κλπ.

Από το παλαιό ναό της Παναγίας
 στην Ι.Μονή Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας

Ο ναός είναι από τα μεγαλύτερα σε μέγεθος μνημεία της μεσοβυζαντινής περιόδου. Αγιογράφος της Μονής είναι ο Δημητρίος Κακαβάς. Οι μορφές που εικονίζει είναι λιπόσαρκες, αυστηρές, ασκητικές. Οι αγιογραφίες ανήκουν σε τρεις περιόδους,: στην παλαιολόγεια εποχή, (έτη 1261-1453 μ.Χ), στα τέλη του 16ου και στις αρχές του 17ου αιώνα. Από τον σεισμό του 1894 καταστράφηκε το μεγαλύτερο μέρος του καθολικού, σώθηκε μόνο ένα τμήμα του με πλούσιες αγιογραφίες. Το παλιό Καθολικό του Μοναστηριού πριν από τους καταστροφικούς σεισμούς του 1894 ήταν ένας λαμπρός ναός, σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλλο του σύνθετου τετρακιόνιου τύπου. Χωριζόταν στο τριμερές Ιερό, τον κυρίως ναό και το νάρθηκα.   Μετά την καταστροφή του από το σεισμό, κτίστηκε νέο μοναστήρι, σε κοντινή απόσταση. Τα εγκαίνια του έγιναν στις 23 Απριλίου του 1920.

 Αρχικά η Μονή ήταν αφιερωμένη στην Παναγία και αργότερα στον Άγιο Γεώργιο. Η αλλαγή στην επωνυμία της μονής επήλθε στις αρχές της Τουρκοκρατίας. Ο τότε ηγούμενος της μονής  μπροστά στην απειλή καταστροφής της μονής από τους Τούρκους έδωσε εντολή να λέγεται από όλους τους κατοίκους της περιοχής πως το μοναστήρι είναι του Αγίου Γεωργίου, Αγίου που οι Τούρκοι πολύ φοβούνταν αλλά και σέβονταν .
Κατά τη διάρκεια της σκλαβιάς η Μονή του Αγίου Γεωργίου, υπήρξε για τους κατοίκους των γύρω χωριών καταφύγιο και στήριγμα.

Με την πλούσια βιβλιοθήκη της και τους φωτισμένους πατέρες της ήταν το πνευματικό κέντρο ολόκληρης της Λοκρίδας.
Κατά την Εθνεγερσία η Μονή ήταν ο επαναστατικός πυρήνας της Ανατολικής Λοκρίδας. Διατελούσε κάτω από τη σκιά του μεγάλου ντόπιου οπλαρχηγού Οδυσσέα Ανδρούτσου και την ξάγρυπνη προστασία του Μαλεσιναίου Γιάννη Ριτσογιάννη.

Στο μοναστήρι λειτούργησε κρυφό σχολειό . Μέχρι σήμερα σώζονται οι δυο κρύπτες που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί για να φυγαδεύσουν τους μαθητές κατά τις επιδρομές των Τούρκων. Η μια κρύπτη βρίσκεται μέσα στην Ιερό του Ναού κάτω από την Αγία Πρόθεση από όπου φυγαδεύονταν τα αγόρια προς την παραλία της Μαλεσίνας και η δεύτερη κάτω από το κεντρικό προσκυνητάρι από όπου τα κορίτσια έβρισκαν έξοδο προς τα πεδινά της περιοχής.

Το Μοναστήρι στις αρχές του 20ού αιώνα είχε τεράστια περιουσία. Το 1931 όμως απαλλοτριώθηκε και διαμοιράστηκε στους αγρότες των γύρω χωριών. Το 1923 ιδρύθηκε στο Μοναστήρι Εκκλησιαστική Σχολή, η οποία, ύστερα από λειτουργία δύο χρόνων, μεταφέρθηκε στη Λαμία.

Το 1957 το Μοναστήρι μετατράπηκε σε γυναικείο και ως τέτοιο λειτούργησε ομαλά μέχρι το 1973, που οι δυο μοναχές αποχώρησαν με τη θέλησή τους. Επακολούθησε μια περίοδος αρρυθμίας στη λειτουργία του ως το 1987. Στα 1988 στελεχώθηκε από άλλες μοναχές και έκτοτε λειτουργεί ως γυναικείο.

Άποψη της σημερινής Μονής

Σήμερα έχει δύο μοναχές , την αδελφή Χριστοφόρα  και την Ηγουμένη Θεολογία Κράλη που παρέχουν αξιόλογο πνευματικό και κοινωνικό έργο. Η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Μαλεσίνας βρίσκεται στο Νομό Φθιώτιδας, κοντά στο  125 χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Αθηνών Λαμίας.
Το τηλέφωνο της Ιεράς Μονής είναι:  2233051292  

Πηγή : wikipedia , ecclesia.gr