Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2015

ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ: Η ΟΔΟΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΒΙΩΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ!

Ὑπόθεση «Βαλλιανᾶτος κατὰ Ἑλλάδος»!
 ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ:
Η ΟΔΟΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΒΙΩΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ!
 Στὶς ἀρχὲς τοῦ περασμένου Ἰουνίου δόθηκε στὴ δημοσιότητα τὸ σχέδιο νόμου τοῦ Ὑπουργείου Δικαιοσύνης Διαφάνειας καὶ Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων γιὰ τὸ νέο «Σύμφωνο Συμβίωσης».
«Σύμφωνο Συμβίωσης» εἶναι ἡ συμφωνία ποὺ καταρτίζεται ἐνώπιον συμβολαιογράφου μεταξὺ δύο ἐνηλίκων, μέχρι σήμερα ἑτερόφυλων, προσώπων, γιὰ τὴν ἐπισημοποίηση καὶ τὴν ὀργάνωση τῆς συμβίωσής τους. Τὰ συμβαλλόμενα πρόσωπα ἀποκτοῦν δικαιώματα καὶ ὑποχρεώσεις ποὺ προσομοιάζουν μὲ αὐτὲς τῶν συζύγων.
Τὸ «Σύμφωνο Συμβίωσης» ρυθμίζεται σήμερα ἀπὸ τὸ νόμο 3719/2008 (ΦΕΚ 241 / Α / 26.11.2008), ὁ ὁποῖος φέρει τὸν τίτλο «Μεταρρυθμίσεις γιὰ τὴν οἰκογένεια, τὸ παιδὶ τὴν κοινωνία καὶ ἄλλες διατάξεις». Δὲν μπορεῖ νὰ μὴν παρατηρήσει κανείς, ὅτι ὁ τίτλος τοῦ νόμου μόνον ἔμμεση σχέση ἔχει μὲ τὸ περιεχόμενό του. Δὲν φαίνεται δηλαδὴ ἀπὸ τὸν τίτλο, ὅτι ὁ ἐν λόγῳ νόμος θεσμοθετεῖ γιὰ πρώτη φορὰ τὸ «Σύμφωνο Συμβίωσης». Φαίνεται ὅμως, εἰδικὰ ἀπὸ τὴ φράση «μεταρρυθμίσεις γιὰ τὴν οἰκογένεια» σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸ κείμενο τοῦ νόμου, τὸ ἑξῆς σημαντικό: Ὅτι ὁ νομοθέτης τοῦ 2008 θεωρεῖ τοὺς ἑτερόφυλους συντρόφους ποὺ συνάπτουν «Σύμφωνο Συμβίωσης» ὡς οἰκογένεια. Πιθανὸν ἐπηρεάστηκε ἀπὸ τὴν κρίση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου (στὸ ἑξῆς ΕΔΔΑ), σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία οἱ οἰκογενειακοὶ δεσμοὶ δὲ δημιουργοῦνται μόνο μέσα στὸ γάμο, ἀλλὰ καὶ μέσα ἀπὸ ἄλλες σχέσεις, ἀναγνωρισμένες ἀπὸ τὸ νόμο ἢ καὶ ὄχι.
Πάντως, ὁ νόμος 3719/2008 ἀφορᾶ μόνο ἑτερόφυλα ζευγάρια, τὰ ὁποῖα δὲν ἐξομοιώνει μὲ συζύγους. Ρυθμίζει κατὰ κύριο λόγο τὶς περιουσιακές τους σχέσεις καὶ τὶς σχέσεις τους μὲ τυχὸν τέκνα τους. Ἐπίσης, σὲ περίπτωση θανάτου τοῦ ἑνὸς ἀπὸ τοὺς συμβαλλομένους συντρόφους, ἀπονέμει στὸν ἐπιζῶντα κληρονομικὸ δικαίωμα, περιορισμένο ὅμως σὲ σχέση μὲ τὸ δικαίωμα τοῦ συζύγου.
Ὁ νομοθέτης τοῦ 2015 προχωρεῖ περισσότερο. Κατὰ πρῶτον, ἐπεκτείνει τὸ σύμφωνο συμβίωσης καὶ στὰ ὁμόφυλα ζευγάρια (!).  Δεύτερον, ὄχι μόνο ἀναγνωρίζει τὴ δημιουργία οἰκογενειακῶν σχέσεων μεταξὺ αὐτῶν ποὺ τὸ συνάπτουν, ἀλλὰ τοὺς ἐξομοιώνει στὴν οὐσία μὲ συζύγους. Σὲ ἀνακοίνωσή του τὸ Ὑπουργεῖο Δικαιοσύνης ὀνομάζει τὶς δύο αὐτὲς ἀλλαγὲς «ἀναβάθμιση τοῦ συμφώνου συμβίωσης».
Σὲ ὅ, τι ἀφορᾶ μάλιστα στὰ ὁμόφυλα ζευγάρια ὑπογραμμίζει, ὅτι μὲ τὸ νέο νομοσχέδιο γιὰ τὸ σύμφωνο συμβίωσης ἀναγνωρίζονται θεσμικὰ σχέσεις «οἱ ὁποῖες βρίσκονταν ὡς τώρα σὲ μία γκρίζα ζώνη θεσμικῆς ἄρνησης, σὲ ἀντίθεση μὲ τὶς ἀρχὲς τῆς ἰσότητας, τῆς ἐλεύθερης ἀνάπτυξης τῆς προσωπικότητας καὶ τοῦ σεβασμοῦ τῆς προσωπικότητας ».
Πράγματι, ἐνῶ ὁ γάμος εἶναι θεσμὸς τόσο παλαιός, ὅσο καὶ οἱ ἀνθρώπινες κοινωνίες, ποτὲ δὲν ἀναγνωρίζονταν θεσμικὰ οἱ σχέσεις μεταξὺ ὁμοφύλων ζευγαριῶν. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ὅμως ἀπὸ ὅ, τι φαίνεται δὲν προβλημάτισε καθόλου τὸ σύγχρονο νομοθέτη.

Κατὰ τὴν Ἑλληνικὴ ἀρχαιότητα, ὁ γάμος ἦταν ἡ κοινωνία ἀνδρὸς καὶ γυναικός, ἡ ὁποία ἐξυπηρετοῦσε τὸ δημόσιο συμφέρον, γι 'αὐτὸ καὶ ρυθμιζόταν ἀπὸ τὸ δίκαιο τῆς πόλεως. Τὸ οἰκογενειακὸ δίκαιο θεμελιωνόταν στὴν ἔννοια τοῦ «οἴκου», ποὺ μποροῦμε νὰ ὁρίσουμε ὡς ἕνα ἀδιάσπαστο σύνολο προσώπων, περιουσιακῶν ἀγαθῶν καὶ στοιχείων θρησκευτικῆς λατρείας. Δὲ νοοῦνταν κατὰ τὴν Ἑλληνικὴ ἀρχαιότητα οἶκος, δηλαδὴ οἰκογένεια, χωρὶς δεσμοὺς ποὺ πηγάζουν ἀπὸ τὴν κοινὴ θρησκευτικὴ λατρεία. Στὰ πρόσωπα ποὺ ἀποτελοῦσαν τὸν οἶκο περιλαμβάνονταν ὁ ἀρχηγός του, ἡ νόμιμη σύζυγος καὶ οἱ γνήσιοι κατιόντες.  
Ἐπικρατεῖ στὶς μέρες μας ἡ ἄποψη, ὅτι ἡ ὁμοφυλοφιλία ἦταν ἀποδεκτὴ (καὶ ἴσως θεσμοθετημένη) στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα.
Ἡ ἄποψη αὐτὴ ὅμως δὲν ἀνταποκρίνεται στὴν ἀλήθεια. Τὸ ζήτημα αὐτὸ χρήζει ἰδιαιτέρας ἀναπτύξεως καὶ ἀναλύσεως. Ὡστόσο, ἐντελῶς ἐνδεικτικὰ παραθέτουμε ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τοὺς «Νόμους» τοῦ Σόλωνα (βιβλίο 5, κεφάλαιο 5, ἄρθρο 332), τὸ ὁποῖο εἶναι ἀρκετὰ σαφὲς γιὰ τὶς συνέπειες ποὺ ὑφίστατο κάποιος Ἀθηναῖος ἂν εἶχε συνάψει σχέση μὲ ἄντρα: 
«Ἂν τὶς Ἀθηναῖος ἑταιρήση, μὴ ἔξεστω αὐτῷ τῶν ἐννέα ἀρχόντων γενέσθαι, μηδὲ ἱερωσύνην ἱερώσασθαι, μηδὲ συνδιοικῆσαι τῷ δήμῳ, μηδὲ ἀρχὴν ἀρχέτω μηδεμιάν, μήτε ἐνδημον, μήτε ὑπερόριον, μήτε κληρωτήν, μήτε χειροτονητήν, μηδὲ ἐπικυρήκειαν ἀποστελλέσθω, μηδὲ γνώμην λεγέτω, μηδὲ εἰς τὰ δημοτελῆ ἱερὰ εἰσίτω, μηδὲ ἐν ταῖς κοιναῖς στεφανοφορίαις στεφανούσθω, μηδὲ ἐντός τῶν τῆς ἀγορᾶς περιρραντήριων πορευέσθω. Ἐὰν δὲ ταῦτα τὶς ποιῆ, καταγνωσθέντως αὐτοῦ ἑταιρεῖν, θανάτῳ ζημιούσθω ».
Δηλαδή, «ἂν κάποιος Ἀθηναῖος συνάψει (ὁμοφυλοφιλικὴ) σχέση μὲ κάποιον ἄλλο: Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ γίνει μέλος τῶν 9 ἀρχόντων. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ ἐκλεγεῖ ἱερέας. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ εἶναι συνήγορος τοῦ λαοῦ. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ ἀσκήσει κάποια ἐξουσία, ἐντὸς ἢ ἐκτός τῆς πόλεως, μὲ κλήρωση ἢ μὲ χειροτονία. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ σταλεῖ ὡς κήρυκας πολέμου. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ ἐκθέσει τὴ γνώμη του. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ μπεῖ στοὺς δημόσιους ναούς. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ στεφανωθεῖ στὶς δημόσιες στεφανοφορίες. Δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ παίρνει μέρος στοὺς περιπάτους ποὺ γίνονται στὴν ἀγορά. Ὅποιος λοιπὸν (πολίτης) ἔχει καταδικαστεῖ ὡς ἐρωτικὸς σύντροφος, ἀλλὰ ἐνεργήσει ἀντίθετα μὲ τὶς διατάξεις τοῦ νόμου, νὰ τιμωρεῖται μὲ θάνατο »!

Κατὰ τοὺς Ἑλληνιστικοὺς χρόνους, ὁ γάμος καὶ οἱ οἰκογενειακὲς σχέσεις ἔπαψαν νὰ συνδέονται μὲ τὸ δημόσιο συμφέρον καὶ χειραφετήθηκαν ἀπὸ κάθε κρατικὴ κηδεμονία. Ὁ γάμος ἦταν μία ἐλεύθερη σχέση μεταξὺ ἑνὸς ἄνδρα καὶ μίας γυναίκας, μὲ ἔννομες συνέπειες ποὺ προσδιόριζε τὸ ἀνδρόγυνο μὲ τὴ «συγγραφὴ συνοικισίας», ἢ «ὁμολογία γάμου».
Ἡ συγγραφὴ συνοικισίας ἦταν ἕνα συμβόλαιο γάμου, τὸ ὁποῖο μάλιστα δὲν ἀπαιτοῦνταν γιὰ τὸ κῦρος τῆς ἔγγαμης συμβίωσης, ἀλλὰ μόνο γιὰ τὴν ἀπόδειξη τῶν δικαιωμάτων καὶ τῶν ὑποχρεώσεων τοῦ ἀνδρογύνου. Γιὰ τὴν ἐγκυρότητα τοῦ γάμου ἀρκοῦσε ἡ συμβίωση τῶν συζύγων.
Ἀναπόφευκτα γίνεται ὁ παραλληλισμὸς τοῦ Ἑλληνιστικοῦ γάμου μὲ τὸ σημερινὸ «Σύμφωνο Συμβίωσης». Ρητὰ τονίζει τὸ Ὑπουργεῖο Δικαιοσύνης στὴ σχετικὴ ἀνακοίνωσή του, ὅτι μὲ τὸ «Σύμφωνο» προωθεῖται ἡ ἰδιωτικὴ αὐτονομία, δηλαδὴ ὁ σεβασμὸς τῆς ἰδιωτικῆς βούλησης τῶν μερῶν. Τὰ μέρη μποροῦν νὰ ρυθμίσουν ἐλεύθερα τὶς περιουσιακές τους σχέσεις, σύμφωνα μὲ τὶς ἀρχὲς τῆς ἰσότητας καὶ τῆς ἀλληλεγγύης. Στὶς προσωπικὲς σχέσεις μεταξύ τους ἐφαρμόζονται ἀναλόγως οἱ διατάξεις γιὰ τὶς σχέσεις τῶν συζύγων ἀπὸ τὸ γάμο, ἐφ 'ὅσον δὲν ὑπάρχει διαφορετικὴ εἰδικὴ ρύθμιση στὸ νομοσχέδιο ἢ σὲ ἄλλο νόμο.
Αὐτὸ ποὺ τὸ Ὑπουργεῖο Δικαιοσύνης ἀποκαλεῖ «σύγχρονο θεσμικὸ πλαίσιο» δὲν εἶναι παρὰ ἐπιστροφὴ στοὺς Ἑλληνιστικοὺς χρόνους τῆς παρακμῆς. Μὲ τὴ διαφορὰ ὅτι στοὺς Ἑλληνιστικοὺς χρόνους δὲ νοοῦνταν σύμφωνο συνοικεσίας μεταξὺ ὁμοφύλων!
ΜΕΤΑΞΥ ὁμοφύλων Γάμος  ΔΕΝ ἐπιτρεπόταν οὔτε ΚΑΙ Απο που αφ 'ετέρου να Ρωμαϊκὸ Είδος Δίκαιο,  παρόλο ποὺ καὶ ὁ Ρωμαϊκὸς γάμος, ὅπως καὶ ὁ Ἑλληνιστικός, διαπνεόταν ἀπὸ πνεῦμα ἐλευθερίας, ἔχοντας ὡς μόνη προϋπόθεση τὴ διαρκῆ συμβίωση τῶν συζύγων. Ἀπὸ μόνη τὴ διαρκῆ συμβίωση συναγόταν ἡ πρόθεση τῶν συμβιούντων νὰ εἶναι σύζυγοι. Ἠθικὴ χροιὰ ἄρχισε νὰ ἀποκτᾶ ὁ γάμος ἀπὸ τοὺς τελευταίους χρόνους τοῦ κλασσικοῦ Ρωμαϊκοῦ Δικαίου.
ΓΙΑ αφ 'ετέρου να ΟΣΟ  Βυζαντινό γάμο,  ὁ ὁρισμός του δίνεται στὰ  «Βασιλικά»:. «Γάμος ἐστὶ συνάφεια ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς καὶ συγκλήρωσις τοῦ βίου παντός, θείου τε καὶ ἀνθρωπίνου δικαίου κοινωνία»  Στὰ τέλη τοῦ 9ου αἰῶνα ὁ αὐτοκράτορας Λέων ΣΤ ὁ Σοφὸς κατάργησε τὴν παλλακεία μὲ τὴ νεαρὰ 91 καὶ καθιέρωσε ὡς συστατικὸ τύπο τοῦ γάμου τὴν ἱερολογία μὲ τὴ νεαρὰ 89.  Ἡ ἱερολογία παρέμεινε μοναδικὸς συστατικὸς τύπος τοῦ γάμου γιὰ περίπου μία χιλιετία, μέχρι δηλαδὴ τὸ νόμο 1250/1982, μὲ τὸν ὁποῖο θεσμοθετήθηκε ὁ πολιτικὸς γάμος.
Καὶ φτάνουμε στὸ σήμερα, ὅπου δὲν ἀπαιτεῖται κἂν τύπος γάμου, ἀφοῦ τὸ ζευγάρι μπορεῖ ἁπλᾶ νὰ παρουσιαστεῖ σὲ ἕνα συμβολαιογράφο καὶ νὰ ὑπογράψει σύμφωνο συμβίωσης. Εὔλογα θὰ μποροῦσε νὰ ἀντιτάξει κανείς, ὅτι ἡ θεσμοθέτηση συμφώνου συμβίωσης δὲν ἐπηρεάζει ἀρνητικὰ τὸνγάμο, καθὼς πρόκειται γιὰ δύο διαφορετικοὺς θεσμούς. Ὅμως, τὰ ζευγάρια -ἑτερόφυλα ἢ καὶ ὁμόφυλα- ποὺ συνάπτουν «Σύμφωνο Συμβίωσης» ἀποκτοῦν, σύμφωνα μὲ τὸ νέο νομοσχέδιο, καθεστὼς παρόμοιο μὲ αὐτὸ τῶν ἐγγάμων καὶ πρόσβαση στὰ περισσότερα ἀπὸ τὰ δικαιώματα τῶν συζύγων.
Εἰδικότερα, στὸ ἄρθρο 5 τοῦ νομοσχεδίου ρητὰ προβλέπεται, ὅτι τόσο στὶς προσωπικές, ὅσο καὶ στὶς μὴ προσωπικὲς σχέσεις τῶν μερῶν τοῦ συμφώνου μεταξύ τους, ἐφαρμόζονται ἀναλόγως οἱ διατάξεις γιὰ τὶς σχέσεις τῶν συζύγων ἀπὸ τὸ γάμο, ἐκτὸς ἂν ὑπάρχει εἰδικὴ ρύθμιση στὸ νομοσχέδιο ἢ σὲ ἄλλο νόμο.
Σὲ περίπτωση λύσης τοῦ «Συμφώνου», ἐφαρμόζονται ἀναλόγως οἱ διατάξεις γιὰ τὴ διατροφὴ μετὰ τὸ διαζύγιο, ἐκτὸς ἂν τὰ μέρη παραιτηθοῦν ἀπὸ τὸ σχετικὸ δικαίωμα κατὰ τὴν κατάρτιση τοῦ «Συμφώνου» (ἄρθρο 7 παράγραφος 3). Σὲ περίπτωση λύσης τοῦ «Συμφώνου» μὲ τὸ θάνατο ἑνός τῶν μερῶν, ὡς πρὸς τὸ κληρονομικὸ δικαίωμα τοῦ ἐπιζῶντος ἐφαρμόζονται ἀναλόγως οἱ διατάξεις τοῦ Ἀστικοῦ Κώδικα ποὺ ἀφοροῦν τοὺς συζύγους (ἄρθρο 8). Τὸ άρθρο Με 12 τοῦ νομοσχεδίου προβλέπει, ὅτι μετὰ ἀπὸ ἔκδοση σχετικοῦ Προεδρικοῦ Διατάγματος θὰ ἐφαρμόζονται ὑπὸ ὅρους στὰ μέρη τοῦ «Συμφώνου» καὶ οἱ διατάξεις τοῦ ἐργατικοῦ δικαίου καὶ τοῦ δικαίου κοινωνικῆς ἀσφάλισης ποὺ ἀφοροῦν συζύγους.
Οὐσιαστικά τὸ μόνο δικαίωμα ποὺ δὲν ἀπολαμβάνει σύμφωνα μὲ τὸ νέο νομοσχέδιο ἕνα ζευγάρι ποὺ συνάπτει «Σύμφωνο Συμβίωσης» εἶναι τὸ δικαίωμα υἱοθεσίας τέκνου. Γιὰ τὰ φυσικὰ ὅμως τέκνα τοῦ ζευγαριοῦ, καὶ εἰδικότερα γιὰ τὴν πατρότητα καὶ τὴ γονική τους μέριμνα ἐφαρμόζονται καὶ πάλι ἀναλόγως οἱ διατάξεις τοῦ Ἀστικοῦ Κώδικα ποὺ ἀφοροῦν τέκνα καταγόμενα ἀπὸ γάμο.
Τὸ ἐρώτημα ποὺ ἀνακύπτει εἶναι τὸ ἑξῆς: Ὅταν δύο πρόσωπα μποροῦν ὑπογράφοντας ἕνα ἁπλὸ συμβολαιογραφικὸ ἔγγραφο νὰ ἀποκτήσουν ὅλα σχεδὸν τὰ δικαιώματα ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ τὸ γάμο, δὲν ὑποβαθμίζεται ὁ θεσμὸς τοῦ γάμου? Δὲν παραβιάζεται οὐσιαστικὰ ἡ παράγραφος 1 τοῦ ἄρθρου 21 τοῦ Συντάγματος, ποὺ ὁρίζει ὅτι:  «Ἡ οἰκογένεια, ὡς θεμέλιο συντήρησης καὶ προαγωγῆς τοῦ Ἔθνους, καθὼς καὶ ὁ γάμος, ἡ μητρότητα καὶ ἡ παιδικὴ ἡλικία τελοῦν ὑπὸ τὴν προστασία τοῦ Κράτους»?  Μὲ ποιόν, ἀλήθεια, τρόπο προστατεύει στὶς μέρες μας τὸ Ἑλληνικὸ Κράτος τὸ γάμο?
Καὶ βέβαια, ἀφοῦ καὶ τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια μποροῦν μὲ βάση τὸ νέο νομοσχέδιο νὰ συνάπτουν σύμφωνο συμβίωσης ἀποκτῶντας σχεδὸν ὅλα τὰ δικαιώματα τῶν συζύγων (μὲ βασικὴ ἐξαίρεση τὸ δικαίωμα υἱοθεσίας τέκνου), ἑπομένως -ἂς μὴ γελιόμαστε- προβλέπεται οὐσιαστικὰ ὁ γάμος τῶν ὁμοφυλοφίλων.
Ὑποστηρίζεται, ὅτι ἡ ἐπέκταση τοῦ «Συμφώνου Συμβίωσης» στὰ ὁμόφυλα ζευγάρια ἦταν μονόδρομος γιὰ τὴν Κυβέρνηση, μετὰ τὶς ἀλλεπάλληλες καταδίκες τῆς χώρας μας ἀπὸ τὸ ΕΔΔΑ, γιὰ παραβίαση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Σύμβασης Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου (στὸ ἑξῆς ΕΣΔΑ). Συγκεκριμένα, σὲ σειρὰ ἀποφάσεών του, τὸ ΕΔΔΑ ἔχει κρίνει, πὼς ὁ ἀποκλεισμὸς τῶν ὁμόφυλων ζευγαριῶν ἀπὸ τὸ «Σύμφωνο Συμβίωσης», παραβιάζει τὰ ἄρθρα τῆς ΕΣΔΑ ποὺ ἀφοροῦν τὸ δικαίωμα στὸ σεβασμὸ τῆς ἰδιωτικῆς καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς (ἄρθρο 8) καὶ τὴν ἀπαγόρευση τῶν διακρίσεων  (ἄρθρο 14).
Γιὰ νὰ κρίνουμε, ἐὰν πράγματι ἦταν ὑποχρεωτικὴ γιὰ τὸν Ἕλληνα νομοθέτη ἡ θεσμικὴ ἀναγνώριση τῶν σχέσεων τῶν ὁμοφύλων, θὰ ἀναλύσουμε συνοπτικὰ τὸν τρόπο λειτουργίας τοῦ ΕΔΔΑ, ἀλλὰ καὶ τὴν τελευταία σχετικὴ μὲ τὸ θέμα αὐτὸ ἀπόφασή του, τὴν ἀπόφαση  «Βαλλιανᾶτος καὶ ἄλλοι κατὰ Ἑλλάδος» ("Βαλλιανάτος και άλλοι κατά. Ελλάδα», http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001128294). 
Τὸ ΕΔΔΑ δὲν θὰ πρέπει νὰ συγχέεται μὲ τὸ Δικαστήριο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης. Πρόκειται γιὰ ὄργανο τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης, τὸ ὁποῖο μεριμνᾶ γιὰ τὴν ὀρθὴ ἐφαρμογὴ τῆς ΕΣΔΑ στὰ κράτη μέλη τοῦ Συμβουλίου ποὺ ἔχουν ἐπικυρώσει τὴ Σύμβαση αὐτή. Σὲ περίπτωση δηλαδὴ παραβίασης δικαιωμάτων προστατευόμενων ἀπὸ τὴν ΕΣΔΑ ἀπὸ κάποιο κράτος μέλος, τὰ ὑπόλοιπα κράτη μέλη, ἀλλὰ καὶ πολῖτες ἀτομικὰ καὶ μὴ κυβερνητικὲς ὀργανώσεις, μποροῦν νὰ προσφύγουν στὸ ΕΔΔΑ μετὰ ἀπὸ τὴν ἐξάντληση τῶν ἐσωτερικῶν (κρατικῶν) ἔνδικων μέσων.
Ἐὰν τὸ ΕΔΔΑ κρίνει, ὅτι ἡ ΕΣΔΑ παραβιάστηκε ἀπὸ κάποιο νομοθετικὸ μέτρο (ὅπως λόγου χάρη, ὁ νόμος τοῦ 2008 γιὰ τὸ Σύμφωνο Συμβίωσης), δὲν ἔχει τὴν ἐξουσία νὰ τὸ ἀκυρώσει. Μπορεῖ μόνο νὰ ἐπιδικάσει ἀποζημίωση στοὺς προσφεύγοντες ποὺ θίγονται ἀπὸ τὸ νομοθετικὸ μέτρο σὲ βάρος τοῦ κράτους μέλους ποὺ τὸ υἱοθέτησε. Ἡ καταβολὴ ἀποζημίωσης, καθὼς καὶ ἡ ἀρνητικὴ δημοσιότητα ποὺ προκαλεῖται ἀπὸ τὶς καταδικαστικὲς ἀποφάσεις τοῦ ΕΔΔΑ, ὠθοῦν τὰ κράτη ποὺ καταδικάζονται νὰ τροποποιοῦν τὴν ἐπίμαχη νομοθεσία τους.
Στὴν ὑπόθεση «Βαλλιανᾶτος κατὰ Ἑλλάδος», τέσσερα ζευγάρια ὁμοφυλοφίλων, χωρὶς νὰ ἔχουν προηγουμένως προσφύγει ἐνώπιον Ἑλληνικοῦ δικαστηρίου, προσέφυγαν ἐνώπιον τοῦ ΕΔΔΑ. Ἰσχυρίστηκαν ὅτι ὁ Ν. 3719/2008 θεσμοθετεῖ τὸ σύμφωνο συμβίωσης μόνο γιὰ ἑτερόφυλα ζευγάρια καὶ ἐξ αὐτοῦ τοῦ λόγου προσβάλλει τὸ δικαίωμα στὸ σεβασμὸ τῆς ἰδιωτικῆς καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς τους (ἄρθρο 8 ΕΣΔΑ), εἰσάγοντας δυσμενῆ διάκριση σὲ βάρος τους λόγῳ τοῦ γενετήσιου προσανατολισμοῦ τους!
Ἡ Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση προέβαλε καταρχὰς ἔνσταση ἀπαραδέκτου τῆς προσφυγῆς λόγῳ μὴ ἐξάντλησης τῶν διαθέσιμων καὶ ἀποτελεσματικῶν ἔνδικων μέσων, σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 35 παράγραφος 1 τῆς ΕΣΔΑ. Ὑπέδειξε τὴ δικαστικὴ ὁδό, τὴν ὁποία θὰ ἔπρεπε νὰ ἔχουν ἀκολουθήσει οἱ προσφεύγοντες γιὰ νὰ ἐπιτύχουν τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ νόμου (ὄχι μόνο στὰ ἑτερόφυλα ζευγάρια ἀλλὰ) καὶ στοὺς ἴδιους. Τὸ Δικαστήριο ἀντέτεινε πρῶτον, ὅτι ἡ Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση δὲν προσκόμισε ἀρκετὰ παραδείγματα παλαιότερων σχετικῶν ἀποφάσεων Ἑλληνικῶν δικαστηρίων, γιὰ νὰ στηρίξει τὴν ἔνστασή της. Καὶ δεύτερον, ὅτι ἡ προτεινόμενη δικαστικὴ ὁδὸς δὲ θὰ ὁδηγοῦσε στὸ ζητούμενο ἀποτέλεσμα, ποὺ εἶναι ἡ τροποποίηση τοῦ ἐπίμαχου νόμου. Δέχτηκε λοιπόν, ὅτι ἐλλείψει ἀποδεδειγμένως ἀποτελεσματικῶν ἐθνικῶν ἔνδικων μέσων, οἱ αἰτοῦντες δὲν ὤφειλαν νὰ ἔχουν προσφύγει στὰ Ἑλληνικὰ δικαστήρια καὶ ὀρθῶς προσέφυγαν κατευθείαν στὸ ΕΔΔΑ.
Μόνος ὁ Πορτογάλος Δικαστὴς διαφοροποιήθηκε,  ὑποστηρίζοντας ὅτι ἡ αἴτηση τῶν ὁμοφύλων ζευγαριῶν θὰ ἔπρεπε νὰ ἀπορριφθεῖ ὡς ἀπαράδεκτη, λόγῳ μὴ ἐξαντλήσεως τῶν ἐθνικῶν ἔνδικων μέσων, τὰ ὁποῖα παρουσίασε ἀναλυτικά, μαζὶ μὲ σχετικὲς Ἑλληνικὲς δικαστικὲς ἀποφάσεις. Ὑπογράμμισε μάλιστα τὸ αὐτονόητο:. Τὸ ΕΔΔΑ δὲν ἔχει δικαιοδοσία νὰ λειτουργεῖ ὡς Συνταγματικὸ Δικαστήριο, κρίνοντας ἀπ 'εὐθείας αφ' ετέρου να ΑΝ ΟΙ ἐθνικοὶ Νομοί ΕΙΝΑΙ συμβατοὶ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣΔΑ Μπορεῖ ΜΟΝΟ ΝΑ κρίνει ἐὰν ΤΑ ἐθνικὰ δικαστήρια ΜΕ τὶς Αποφάσεις πολυακουσμένα ἑρμηνεύουν ΚΑΙ ἐφαρμόζουν ὀρθὰ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ αὐτὴ σύμβαση.  
Στὴ συνέχεια τὸ Δικαστήριο ἐξέτασε τὴν οὐσία τῆς ὑπόθεσης, δηλαδὴ τὴν ἀλήθεια τοῦ ἰσχυρισμοῦ τῶν αἰτούντων γιὰ τὸ ὅτι ὁ ν. 3719/2008 εἰσάγει δυσμενῆ σὲ βάρος τους διάκριση. Τὰ ἄρθρα τῆς ΕΣΔΑ στὰ ὁποῖα βασιζόταν νομικὰ ὁ ἰσχυρισμὸς αὐτός, ἔχουν ὡς ἑξῆς:
«Ἄρθρο 8 παρ. 1: Πᾶν πρόσωπον δικαιοῦται εἰς τὸν σεβασμὸν τῆς κατοικίας του καὶ τῆς ἀλληλογραφίας του.
Ἄρθρο 14: Ἡ χρῆσις τῶν ἀναγνωριζομένων ἐν τῇ παρούσῃ Συμβάσει δικαιωμάτων καὶ ἐλευθεριῶν (. Στὴν προκειμένη περίπτωση τοῦ δικαιώματος σεβασμοῦ τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς, ποὺ ἀναγνωρίζεται στὸ 8 ἄρ) δέον νὰ ἐξασφαλισθεῖ, ἀσχέτως διακρίσεως φύλου, φυλῆς, χρώματος, γλώσσης, θρησκείας, πολιτικῶν ἢ ἄλλων πεποιθήσεων, ἐθνικῆς ἢ κοινωνικῆς προελεύσεως, συμμετοχῆς εἰς ἐθνικὴν μειονότητα, περιουσίας γεννήσεως ἢ ἄλλης καταστάσεως (Στὴν προκειμένη περίπτωση «ἄλλη κατάσταση» εἶναι ὁ γενετήσιος προσανατολισμός). 
Τὸ Δικαστήριο δέχτηκε, ὅτι «ἐνήλικα πρόσωπα, τὰ ὁποῖα διατηροῦν σταθερὲς ὁμοφυλοφιλικὲς σχέσεις καὶ σὲ κάποιες περιπτώσεις συγκατοικοῦν» ἀποτελοῦν οἰκογένεια καὶ θὰ πρέπει νὰ ἀπολαμβάνουν τὸ δικαίωμα στὸ σεβασμὸ τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς χωρὶς διακρίσεις, σύμφωνα μὲ τὰ παραπάνω ἄρθρα. Ἑπομένως, σύμφωνα μὲ αὐτὴ τὴ θεώρηση, κριτήριο γιὰ τὴν ὕπαρξη οἰκογένειας καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς δὲν εἶναι ἡ ὕπαρξη γάμου ἢ ἑνὸς παιδιοῦ, οὔτε κἂν ἡ συμβίωση, ἀφοῦ καὶ αὐτή σε κάποιες περιπτώσεις μπορεῖ νὰ λείπει.
Ἑπομένως, ποιὸ εἶναι τὸ κριτήριο γιὰ τὴν ὕπαρξη οἰκογένειας?  Δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι τὰ αἰσθήματα ἑνὸς ζευγαριοῦ, ἀφοῦ τὸ Δίκαιο ἀδιαφορεῖ κατὰ κανόνα γιὰ τὰ αἰσθήματα τῶν κοινωνῶν. Εἶναι ἡ σταθερότητα μίας σχέσης? Ἂν ἔτσι ἔχει τὸ πρᾶγμα, τότε κάθε ζευγάρι θὰ μπορεῖ νὰ ἐπωφελεῖται ἀπὸ τὶς προστατευτικὲς γιὰ τὴν οἰκογένεια διατάξεις, πρᾶγμα ἄτοπο. Ἑπομένως, στὴν οὐσία τὸ Δικαστήριο δὲν ἐπικαλέστηκε κανένα ἀντικειμενικὸ κριτήριο γιὰ τὴν ὕπαρξη οἰκογένειας!
Ἐπίσης εἶπε τὸ Δικαστήριο, ὅτι «μὲ δεδομένη τὴν ραγδαία ἐξέλιξη σὲ ἕνα σημαντικὸ ἀριθμὸ κρατῶν μελῶν τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης σὲ σχέση μὲ τὴ νομικὴ ἀναγνώριση τῶν ὁμοφύλων ζευγαριῶν, θὰ ἦταν ἀφύσικο (!) Νὰ ἐπιμένουμε στὴ θεώρηση, ὅτι, σὲ ἀντίθεση μὲ ἕνα ζευγάρι ἑτεροφύλων, ἕνα ζευγάρι ὁμοφύλων δὲ θὰ μποροῦσε νὰ ἀπολαμβάνει οἰκογενειακὴ ζωή, σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 8 ». (Τὸ ὅτι ἕνα ἑτερόφυλο ζευγάρι ἀπολαμβάνει ἄνευ ἑτέρου οἰκογενειακὴ ζωὴ θεωρεῖται δεδομένο).
Ἀπὸ πότε ἡ νομοθεσία ἀποτελεῖ γνώμονα γιὰ τὸ τί εἶναι φυσικὸ ἢ ἀφύσικο? Ἡ νομοθεσία ὀφείλει νὰ ἀποτυπώνει καὶ νὰ προστατεύει τὸ φυσικό, δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ὁρίζει!  Ἂς σημειωθεῖ ἐδῶ, ὅτι τὸ Δικαστήριο ἀπέρριψε τὸ ἐπιχείρημα τῆς Ἑλληνικῆς Κυβέρνησης, σύμφωνα μὲ τὸ ὁποῖο ἡ βιολογικὴ διαφορὰ τῶν ὁμόφυλων ζευγαριῶν σὲ σχέση μὲ τὰ ἑτερόφυλα (ἰδίως ἡ ἀδυναμία τῶν ζευγαριῶν μεταξὺ ὁμοφύλων νὰ ἀποκτήσουν βιολογικὰ τέκνα) δικαιολογεῖ τὴ θέσπιση συμφώνου συμβίωσης μόνο μεταξὺ ἑτερόφυλων προσώπων.
Ὑπογράμμισε, πὼς τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια μποροῦν, ἀκριβῶς ὅπως καὶ τὰ ἑτερόφυλα νὰ συνάψουν «Σύμφωνο Συμβίωσης». Ἑπομένως, δὲν δικαιολογεῖται ὁ ἀποκλεισμός τους ἀπὸ τὸ ν. 3719/2008, μὲ δεδομένο μάλιστα, ὅτι τὸ «Σύμφωνο Συμβίωσης» ἐνδιαφέρει ἰδιαίτερα τὰ ζευγάρια αὐτά, ἀφοῦ θὰ ἀποτελοῦσε τὸ μοναδικὸ στὴν Ἑλλάδα μέσο νομικῆς ἀναγνώρισης τῶν σχέσεών τους.
Ὅπως εἶναι φανερὸ ἀπὸ τὰ παραπάνω, τὸ Δικαστήριο δικαίωσε τοὺς αἰτοῦντες μὲ ψήφους δεκαέξι ὑπὲρ καὶ μία κατά, ἀφοῦ, ὅπως παραπάνω σημειώσαμε, ὁ Πορτογάλος Δικαστὴς θεώρησε τὴν αἴτηση ἀπαράδεκτη. Επικοινωνία | english ΤΗΝ Καταδίκασε Κυβέρνηση ΝΑ καταβάλλει συνολικά αφ 'ετέρου να Πόσο Των πενήντα χιλιάδων ΕΥΡΩ ἑνὸς, ὡς ἀποζημίωση τῶν αἰτούντων καὶ γιὰ τὰ δικαστικά τους ἔξοδα! 
Ἂς σημειωθεῖ ἐδῶ, ὅτι τρεῖς ἀπὸ τοὺς δικαστὲς τῆς πλειοψηφίας, μεταξύ τῶν ὁποίων καὶ ὁ Ἕλληνας δικαστής, διευκρίνισαν, ὅτι ψήφισαν ὑπὲρ τῆς παραβίασης τῶν ἄρθρων 14 καὶ 8 τῆς ΕΣΔΑ, ἐπειδὴ ἡ συγκεκριμένη ἀπόφαση ἀφορᾶ μόνο στὴν νομικὴ ἀναγνώριση ζευγαριῶν ὁμοφύλων. Τάχθηκαν ἐναντίον τῆς υἱοθεσίας τέκνων ἀπὸ ζευγάρια ὁμοφύλων, ἐπειδὴ ἡ υἱοθεσία δὲν ἀφορᾶ μόνο στὰ συμφέροντα τοῦ ζευγαριοῦ, ἀλλὰ ἐπηρεάζει ἐπίσης -καὶ μάλιστα ριζικὰ- τὴν κατάσταση τοῦ υἱοθετούμενου παιδιοῦ.
Συμπερασματικά, ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ μία ἀπόφαση τοῦ ΕΔΔΑ ἐπὶ ἀπαράδεκτης -καὶ ἄρα ἀπορριπτέας- αἴτησης. Μία ἀπόφαση ποὺ στηρίχθηκε σὲ ἕνα αὐθαίρετο ὁρισμὸ τῆς οἰκογένειας καὶ σὲ νομικὰ δεδομένα τῶν χωρῶν τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης, τὰ ὁποῖα δὲν ἀποτελοῦν βεβαίως ἀπόδειξη! Ἑπομένως ἡ Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση δὲν μπορεῖ νὰ ἰσχυρισθεῖ, ὅτι ἡ ἀπόφαση αὐτὴ τὴν ὁδήγησε στὴν ἐπέκταση τοῦ «Συμφώνου Συμβίωσης» στὰ ζευγάρια ὁμοφύλων.
Τέλος, θὰ πρέπει νὰ τονίσουμε ἕνα στοιχεῖο πολὺ σημαντικό, τὸ ὁποῖο ἀναφέρεται καὶ στὴν ἴδια τὴν ἀπόφαση. Τὸ Δικαστήριο ἔκρινε μόνον, ὅτι ἡ παροχὴ τῆς δυνατότητας σύναψης «Συμφώνου Συμβίωσης» μόνο σὲ ζευγάρια ἑτερόφυλων προσώπων, συνιστᾶ ἀδικαιολόγητη διάκριση σὲ βάρος τῶν ζευγαριῶν ὁμοφύλων. Δὲν ἔκρινε, ὅτι ἡ ΕΣΔΑ ὑποχρεώνει τὴν Ἑλλάδα νὰ ἀναγνωρίσει νομικά τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια. Ἄλλωστε δὲν ὑπάρχει ἄρθρο τῆς ΕΣΔΑ, ποὺ νὰ ἀναγνωρίζει δικαίωμα τῶν ὁμοφυλόφιλων νὰ ἐπισημοποιοῦν νομικὰ τὶς σχέσεις τους. Μόνο το δικαίωμα γάμου μεταξὺ ἑνὸς ἄνδρα καὶ μίας γυναίκας ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὸ ἄρθρο 12 τῆς ΕΣΔΑ. (Ἀλήθεια, τὰ κράτη μέλη τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης ποὺ ἀπονέμουν δικαίωμα γάμου -καὶ ὄχι ἁπλῶς δικαίωμα σύναψης συμφώνου συμβίωσης στοὺς ὁμοφυλόφιλους, ἔχουν καταδικαστεῖ ἀπὸ τὸ ΕΔΔΑ μὲ βάση τὸ ἄρθρο 12? Προφανῶς ὄχι, ἀφοῦ χρησιμοποιοῦνται ὡς παράδειγμα πρὸς μίμηση).
Επικοινωνία | english Κυβέρνηση Η ΘΑ μποροῦσε ΝΑ ΤΗ ἄρει Διάκριση ΣΕ Βάρος Των ὁμοφυλοφίλων καταργώντας αφ 'ετέρου να Νομού ΓΙΑ αφ' ετέρου να «Σύμφωνο Συμβίωσης». Ἂν οὔτε τὰ ἑτερόφυλα, οὔτε τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια ἔχουν δικαίωμα σύναψης «Συμφώνου Συμβίωσης», δὲν ὑφίσταται καμμία ἀδικαιολόγητη διάκριση. Ἑπομένως, δὲν εἶναι ἀλήθεια, ὅτι ἡ ἐπέκταση τοῦ «Συμφώνου Συμβίωσης» στὰ ὁμόφυλα ζευγάρια ἦταν μονόδρομος γιὰ τὴν Κυβέρνηση. Εἶχε καὶ ἄλλη ἐπιλογή. Ἀλλὰ δὲν εἶχε τὴ βούληση, τὸ σθένος καὶ τὴν Πίστη νὰ τὴν ὑποστηρίξει.  
Ἀγγελικὴ Εὐθ. Ζώη
Νομικὸς
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 156-157

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου